Volledig geïntegreerd?

Het regenseizoen is echt begonnen. In plaats van dat er af en toe een bui valt, regent het nu bijna dagelijks pijpenstelen vanaf een uur of vier ’s middags. Omdat we sinds vorige week maandag in het ziekenhuis van Baigom werken, betekent dit dat we steeds vroeger naar huis gaan om de regen voor te blijven. Tijdens de rit naar huis kun je namelijk behoorlijk verzopen raken. Ja, we gaan iedere dag achterop de motor naar het ziekenhuis. Sorry mam! De eerste keer verbaasde ik me er nog over dat de snelheidsmeter van onze taxi het niet deed, maar intussen ben ik erachter gekomen dat het vrij bijzonder is om überhaupt een snelheidsmeter te hebben. Een werkende heb ik nog niet gezien. Misschien ook maar beter, want ik wil echt niet weten met wat voor snelheden we over de weg scheuren.

Het is leuk om in twee ziekenhuizen gewerkt te hebben, want het verschil is groot. Het ziekenhuis in Foumbot wordt gesubsidieerd door de regering, wat betekent dat het veel goedkoper is dan het protestantse ziekenhuis van Baigom. Bij binnenkomst oogt het laatste ziekenhuis al een stuk luxer. Ook hier lopen de kippen en geiten tussen de drogende was over het terrein, maar de zalen zijn ruimer en de meeste bedden zijn zelfs verstelbaar. Daarnaast is er een echo- en röntgenapparaat en zijn er meer ingewikkelde operaties mogelijk, zoals een prostatectomie (verwijdering van de prostaat). De hoge prijzen zorgen er wel voor dat in Baigom een stuk minder patiënten komen, want in Kameroen moet je alles zelf betalen. Dat houdt in dat tijdens een consult bij de dokter een vrouw wordt weggestuurd om een steriele handschoen te kopen, zodat een vaginaal toucher kan worden uitgevoerd. Schrijnender vind ik echter dat sommige mensen een volledig bloedonderzoek niet kunnen betalen, waardoor in de loop van weken telkens op de gok een test wordt uitgevoerd, in de hoop dat snel een positief resultaat gevonden wordt.
Omdat het ziekenhuis zo klein is, valt er ook een stuk minder te doen. Er is iedere dag een ronde van de dokter langs alle patiënten. Deze is leuker dan in Foumbot, omdat Fopa af en toe voor Paul en mij een vraag in het Engels vertaalt en vervolgens laaiend enthousiast wordt als we het antwoord blijken te weten. Na de ronde is het echter naast het bijwonen van consulten en af en toe een operatie vooral een cursus niks doen.

Heel erg vonden we het dus niet dat we donderdag eerder weg moesten, omdat Marrie ons had uitgenodigd voor een bruiloft in het gemeentehuis van Foumbot. Dat we geen idee hadden wie het bruidspaar was, scheen niks uit te maken. Ondanks dat we halverwege de plechtigheid binnenkwamen, werden we door Marrie naar voren geduwd tot we naast de vaders van het bruidspaar stonden. Ongemakkelijk! Bij de voltrekking van het huwelijk hoort het voorlezen van de familieregels (de vrouw zorgt voor de kinderen, de man slaat zijn vrouw niet, etc) en na het jawoord de belofte dat ze monogaam zullen zijn. Dit alles gaat gepaard met een hoop ge-‘yeyeyeyeye’ van de aanwezige vrouwen, waar ik me de eerste keer kapot van schrok en de laatste keer vrolijk aan meedeed. Na de plechtigheid was het tijd voor de foto’s. Ongemakkelijk moment nummer twee was een feit toen we weer door Marrie naar voren werden geduwd om met het bruidspaar, dat ons toen volgens mij voor het eerst zag, op de foto te gaan. Bij het huis van de bruidegom werd het feest voortgezet en stond een feestmaal klaar. Dankzij Marrie stonden we vooraan in de rij en konden we ons eten nuttigen in de fijnste stoelen, naast de belangrijkste mannen van de twee families: ongemakkelijk moment nummer drie. Al met al was het toch super leuk om meegemaakt te hebben. Hoewel ik daar van tevoren wel voor was gewaarschuwd, ben ik niet ten huwelijk gevraagd. Misschien komt dat omdat Paul erbij was. Hoewel de meeste mensen denken dat we broer en zus zijn, is de vraag of we getrouwd zijn ook een paar keer langsgekomen.

Vrijdagmiddag heeft Sylvester ons meegenomen voor een bezoekje aan de gevangenis van Foumbot. Ondanks de halfautomatische geweren van de bewakers voelde ik me op de binnenplaats voor het eerst in Kameroen echt onveilig toen de gevangenen zich met uitgestoken handen om ons heen drongen voor geld. Ik was dan ook blij toen we weer in een café zaten met een Castel, waar de vrouw van Sylvester zich bij ons voegde. Getrouwde vrouwen mogen alleen naar het café op uitnodiging van hun man, waardoor je vrijwel uitsluitend mannen ziet (al zie je die nu ook een stuk minder door de Ramadan). Waar emancipatie ontbreekt, is de ouderenverering des te groter. Paul wordt hier aangesproken met ‘mister Paul’ tot ze erachter komen dat hij 21 is. Een oudere een hand geven doe je alleen als de oudere eerst zijn hand uitsteekt en het ondersteunen van je rechterarm met je linkerhand is hierbij een teken van respect. Ik hoop maar dat ik niet te veel mensen beledigd heb in de weken voordat ik dit leerde.

In Kameroen is traditionele geneeskunde nog een zeer belangrijk onderdeel van de medische wereld. Een bezoek aan een traditionele bottenzetter kon daarom ook niet ontbreken. Zaterdag nam Fopa ons mee de wildernis in, over wegen die volgende maand onbegaanbaar zijn door de regen, naar het (bij gebrek aan een beter woord) ziekenhuis van de geneesheer. Daar kregen we een rondleiding langs alle patiënten. Hij wilde met iedere patiënt op de foto, waardoor ik nu zo´n 30 vrijwel identieke foto´s op mijn camera heb staan. Gecompliceerde breuken stuurt hij door naar het ziekenhuis, maar hij helpt gemiddeld 20 mensen per dag door sneetjes in de huid rondom de breuk te maken, hier de bast van een boom op te leggen (welke wilde hij niet zeggen) en het te spalken. Betaling schijnt de werking van de behandeling te verminderen, dus alleen giften zijn toegestaan. Zo heeft een tevreden patiënt de geneesheer een waterput cadeau gedaan. Sceptisch als ik ben over dit soort behandelingen, vond ik het toch heel interessant om te zien.

Zondagochtend zijn we naar de kerk van Sylvester geweest. Dat was de tweede keer in mijn leven dat ik de mis heb bijgewoond. De eerste keer was in Slowakije en deze keer was in alle opzichten beter. Niet alleen was de mis in het Engels (Pidgin, maar beter te verstaan dan Slowaaks) en hoefden we niet anderhalf uur op onze knieën te zitten; het vele zingen en dansen maakte het tot een vrolijk geheel. Paul en ik werden als bezoekers zelfs welkom geheten met een lied waarbij iedereen elkaar bij de hand pakte en ‘welcome visitor, we love you’ zong. ’s Avonds had de vrouw van Sylvester een typisch Kameroenees gerecht genaamd ‘atsjoe’ (zo klinkt het in ieder geval) voor ons gemaakt. Het ziet eruit als gele soep in een kommetje van eetbare klei, maar het is heerlijk!

Met de kennis over de plaatselijke cultuur die ik de afgelopen weken heb opgedaan, zou ik een inburgeringcursus succesvol kunnen afsluiten. De astjoe at ik met mijn vingers als bestek, ik spring niet meer verschrikt opzij als ik een auto hoor toeteren, kijk niet meer verontwaardigd op als een straatverkoper of motortaxi mijn aandacht probeert te trekken door ‘tsssssssssssss’ te roepen, betaal die taxi’s niet meer het dubbele van wat ze eigenlijk mogen vragen, groet mensen vanaf twaalf uur ’s middags al met ‘bonsoir’ en geef ze daarbij een handdruk gevolgd door een vingerknip. Allemaal zoals het hoort. Ik voel me steeds meer thuis en weet nu al dat ik het heel erg ga missen als ik volgende week alweer (!) terug ben in Nederland.

Tot snel!
Marlieke